Background Image

Γιάννης Αγγελάκας – Συνέντευξη στην Τήνο

Καλοκαίρι ’93: Βαριά δεκαπέντε χρονών, διακοπές, άραγμα στην παραλία και το κορίτσι στα μαύρα με τα ψηλά All Star, βάζει στο φορητό κασετόφωνο την εξηντάρα TDK και παίζει. Ένα φανταστικό ριφάκι, δεμένος, πρωτόγνωρος ήχος και μετά το σοκ. Ελληνικά! Ορκισμένος βαρύς ροκάς και μου έπεσε πολύ βαρύ… Τα ελληνικά που συνόδευαν το τσιφτετελολαϊκό ή λαϊκοpop ελληνικό μουσικό κατεστημένο των 90s πώς θα γινόταν η γλώσσα για να εκφράσουμε την αποστροφή μας από την εύπεπτη γυροβολιά στην επιφάνεια; Τι κρίμα, τι κρίμα, τι κρίμα να μην μπορώ εξαρχής να παραδεχτώ ότι μ’ αρέσει. Τότε που ψαχνόμουν ανάμεσα σε Stones, Lennon, Hendrix, Pink Floyd και έλιωνα Nirvana, Metallica, Clash και Sex Pistols που θα χωρούσαν οι Τρύπες; Τελικά το «Δεν Χωράς Πουθενά» είναι μάλλον το τραγούδι που έχω ακούσει περισσότερες φορές, τα «9 Πληρωμένα Τραγούδια» με τρύπησαν και οι Τρύπες βρήκαν χώρο. Eκεί που υπάρχουν ακόμα!
Στο μεσοδιάστημα: Εισιτήριο πάντα από τους πρώτους. Ρόδον, Λυκαβητός, Βράχοι, Fuzz, Μαλακάσα, Τεχνόπολη, Βlock 33, Academy, An club. Τρύπες, Βελιώτης, Επισκέπτες, 3, 100°C.
Σήμερα: 25 σχεδόν χρόνια μετά συναντώ τον Γιάννη Αγγελάκα με τη νέα του μπάντα λίγο πριν το live του στα Λουτρά της Τήνου. Λόγω της σχέσης μου με την Τήνο, νοιώθω ότι η συναυλία γίνεται σπίτι μου. Όπως εκείνα τα εφηβικά καλοκαιρινά μεσημέρια…

Στην Τήνο λοιπόν. Έχεις ξανάρθει, έχεις προηγούμενη εικόνα της; 
Έχω έρθει ως επισκέπτης, φιλοξενούμενος του Coti Κ, έμενα στα Υστέρνια, την έχω γυρίσει και μού έχει αρέσει πάρα πολύ.

Θα διαπίστωσες ότι για καιρό οι περισσότεροι έμεναν στην πρώτη εικόνα, στο στερεότυπο του θρησκευτικού τουρισμού της μιας μέρας και δεν τη γνώριζαν

Ναι, ναι. Αλλά με εμένα δεν είχε να κάνει με αυτό. Ήξερα ότι το νησί θα είναι όμορφο. Το περίμενα, γιατί ήξερα την ιστορία του στην τέχνη, στο μάρμαρο…

Μένουμε στις εντυπώσεις της πρώτης εικόνας σε τόπους, ανθρώπους, σχέσεις;

Φαντάζομαι ότι τώρα, στην εποχή του Facebook, όλοι στην εικόνα είμαστε. Όχι στην πρώτη, στην προ-πρώτη.

Η εμμονή αυτή στην πρώτη εντύπωση είναι τώρα εντονότερη ή απλά τώρα φαίνεται επειδή βοηθάνε όλα τα ψηφιακά μέσα που την κάνουν αμεσότερη;

Πάντα συνέβαινε, αλλά τόσο δυνατά όσο στην εποχή του Facebook δεν έχει ξανασυμβεί. Έχει δημιουργηθεί πια ένας ναός εγωπάθειας, φτηνιάρικου, αυταρέσκειας.

Χρησιμοποιείς το Internet; 

Το χρησιμοποιώ όσο χρειάζεται. Μπαίνω λίγο σε κανένα ειδησεογραφικό, έχουμε και εμείς μία σελίδα στο Facebook αλλά ποστάρω μόνο όταν θέλω να πω μια γνώμη. Δεν το χρησιμοποιώ για καθημερινή επαφή με ανθρώπους, αυτή γίνεται με φυσικό τρόπο. Να μιλάμε, να βρισκόμαστε, να κοιταζόμαστε… Αλλά ο κόσμος έχει πάρει άλλο δρόμο…

Θα βγει από αυτόν;

E δε γίνεται, κάποια στιγμή όταν φάει τα μούτρα του και όταν πια δεν θα αντέχει άλλο το ανούσιο και το επιφανειακό, θα ‘ρθει κι αυτή η στιγμή. Γιατί όλα αυτά είναι δηλητήρια. Κάποια στιγμή θα εκραγούν μέσα τους. Θα αρρωστήσουν, θα αναγκαστούν να βρουν λύση.

Ο Κορνήλιος Καστοριάδης, θα το ξέρεις, έζησε μεγάλο κομμάτι της ζωής του εδώ στην Τήνο…
Ναι, ναι το ξέρω, είχα δει ένα ντοκυμαντέρ που μιλάει εδώ στο σπίτι του.

Σ’ ένα σημείο στην «Άνοδο της Ασημαντότητας» αναφέρει: «Η σημερινή κοινωνία έχει μια φοβερή ικανότητα να πνίγει κάθε γνήσια απόκλιση, είτε αποσιωπώντας την είτε καθιστώντας την ένα φαινόμενο ανάμεσα στ’ άλλα, που πλασάρεται στην αγορά όπως και τ’ άλλα». Ίσως το εναλλακτικό εδώ και καιρό επιχειρείται να γίνει μόδα και τελικά mainstream. Ποια στοιχεία έχει τελικά η γνήσια απόκλιση; Πώς τη διακρίνεις;
Αυτό νομίζω έχει να κάνει με γνώση, με καλλιέργεια, με ένστικτο, με δουλεμένα ένστικτα, δουλεμένο μυαλό, δουλεμένες καρδιές. Καταλαβαίνεις κατευθείαν…

Εμπειρία;

Ναι εμπειρία, αλλά δουλεμένη, επεξεργασμένη και στο αισθητικό πεδίο, με την καρδιά, με το μυαλό με το σώμα. Από μικρός το είχα αυτό: καταλάβαινα που είμαι στον δρόμο μου, που εκτός δρόμου, με ποιους έχω να κάνω, με ποιους δεν πρέπει… Βλέποντας μια φυσιογνωμία. Νομίζω ο Έλληνας παλιά – πριν την τηλεόραση που πρόλαβα και έζησα κάποια χρόνια – ήταν φυσιογνωμιστής. Έβλεπε την φάτσα κάποιου και έλεγε αυτός δεν μας κάνει, είναι ψεύτης, είναι κουτσομπόλης. Ξαφνικά με την τηλεόραση γύρισε ανάποδα και όλοι αυτοί έγιναν ήρωες, το πρώτο ζητούμενο της κοινωνίας.

Άρα η αισθητική φανερώνει την ηθική;

Βέβαια! Πάει μαζί με τη σκέψη και τα συναισθήματα. Ακούγοντας ή βλέποντας τι βλέπει κάποιος, πως γεμίζει τις αισθήσεις του, τι μορφής τέχνη προτιμάει, καταλαβαίνεις αμέσως. Άλλωστε νομίζω ότι όλοι το ίδιο κάνουμε. Παρέα με ανθρώπους που έχουν τα ίδια γούστα. Εγώ δεν μπορώ να κάνω παρέα εύκολα με έναν άνθρωπο που ακούει σκυλάδικα, γιατί δεν με ενδιαφέρει η σκέψη του. Με ενδιαφέρει η σκέψη του ανθρώπου που μπορεί να με πάει λίγο πιο πάνω, όχι να με κατεβάσει.

Μήπως έτσι όμως δημιουργείται ένας ελιτισμός που μπορεί να σε αποκλείσει από ανθρώπους με τους οποίους τελικά θα μπορούσες να συσχετιστείς;

Όχι αν δουλεύει το ένστικτο. Εννοείται ότι έχω γνωρίσει και λαϊκούς ανθρώπους που ήταν υπέροχοι. Έμαθα πράγματα από αυτούς και κάνω και σήμερα παρέα μαζί τους. Αυτοί οι αυθεντικά λαϊκοί άνθρωποι δεν ακούν σκυλάδικα, δεν ακούν αυτό το pop ή όλη αυτή τη φτήνια.


Εσύ τί μουσική ακούς;

Έχω ακούσει τόσο πολλή μουσική στη ζωή μου και συνεχίζω να ακούω. Όσο μεγαλώνω ακούω και περισσότερο κλασσική. Πηγαίνω και σε ρεμπέτικα -τα ακούγαμε πιτσιρικάδες, τα ακούμε και τώρα- εθνικές μουσικές, παραδοσιακή -ειδικά παλιές προπολεμικές ηχογραφήσεις- ambient, Brian Eno. Παλιό ροκ, γιατί από καινούριο δεν έχω ακούσει τίποτα. Μόνο αναβιώσεις γίνονται. Δεν έχω ακούσει καμιά μπάντα να με τρελάνει όπως τη δεκαετία του ’90.

Από τη δεκαετία του ’90 που η καταστροφή ήταν μπροστά αλλά λίγοι την έβλεπαν φωνάζεις: «Η ζωή είναι μεγάλη μην την κάνεις καρναβάλι». Τελικά είναι η κρίση καταστροφή ή θεραπεία; Είναι μια «Υπέροχη Ευκαιρία»;

Στην αρχή πίστευα ότι η κρίση μπορεί να είναι μια ευκαιρία, αλλά όσο περνάνε τα χρόνια βλέπω ότι δεν είναι καθόλου έτσι. Γιατί ο κόσμος πρέπει να φροντίζει όταν περνάει καλά, όταν υλικά ο βιοπορισμός του είναι πιο εύκολος. Τα εύκολα χρόνια πρέπει να φροντίζει για το πνεύμα, για την ψυχή του, να γυμνάζεται, να είναι έτοιμος για τα δύσκολα. Έγινε το αντίθετο. Όσο είχαμε λεφτά νομίζαμε ότι το μέλλον είναι ατέλειωτο και η ύλη είναι ό,τι καλύτερο έχουμε. Παραδοθήκαμε άνευ όρων και κατέρρευσαν όλα, αισθητικά και πολιτικά. Δεν υπήρχε τίποτα. Ήμασταν ένας λαός απατεώνων και καλοπερασάκηδων, οπότε η κρίση μας βρήκε αγύμναστους τελείως. Ελπίζω αυτό να γίνει μάθημα, έτσι ώστε -αν πότε σε αυτή τη χώρα ξαναέρθει μια νορμάλ κατάσταση όπου ο κόσμος θα μπορεί να ζει όμορφα- να σκεφτεί ότι θα όμορφα ζει με πνευματικότητα, ανεβάζοντας την αισθητική και τη σκέψη του. Να μη ξαναπαραδοθεί άνευ όρων στον χαβαλέ της ύλης, του «τρώμε- πίνουμε και ό,τι αρπάξει ο κώλος μας». Ελπίζω…


«Ξύπνησαν πάλι οι άθλιες σκουριασμένες ορδές, λυσσασμένες θρησκείες, πατρίδες, οικογένειες σκούζουν και σφάζονται για ένα καλύτερο χθες, μα οι σημαίες τους ανεμίζουν βρωμερές και νικημένες». Ασχολούμαστε περισσότερο με τα σύμβολα και χάνουμε την ουσία που εκφράζουν ή και τα σύμβολα έχουν αξία;

Είναι πολύ βαθιά κουβέντα αυτό. Έτσι κι αλλιώς ένας πολιτισμός χιλιάδων ετών στηρίζεται στα σύμβολα, δεν είναι καινούριο φαινόμενο. Η ουσία τώρα…Ζούμε πολύ λίγα χρόνια για να κατανοήσουμε πως και που μπορεί να πάει το πράγμα. Εδώ και αιώνες, μικρές ζωές έχουν στήσει έναν πολιτισμό σε λάθος αρχές. Οπότε δεν ξέρω, τα αντιμετωπίζω λίγο μηδενιστικά και ουτοπιστικά. Δεν έχω καμιά πρόταση.

Έχουμε όμως καινούρια φαινόμενα: π.χ. να κληρώνεται η σημαία στα σχολεία;

Αυτά δεν με αφορούν, δεν με ενδιαφέρουν, δεν σπαταλάω τη σκέψη μου. Τι να την κληρώσουμε, τι να μην την κληρώσουμε. Αλλού είναι το βάθος.

Θεός υπάρχει;

Δεν ξέρω αν υπάρχει Θεός ή όχι, αλλά αυτό που βλέπω πέρα από την ανθρώπινη τραγωδία στον πλανήτη, είναι ότι στο σύμπαν υπάρχει μια αρμονία, υπάρχει μια σκέψη. Το ζήτημα είναι: έχει νόημα ο κόσμος και η ζωή μας ή δεν έχει; Εγώ πιστεύω ότι η ζωή του καθενός είναι μια πνευματική περιπέτεια. Δεν ξέρω αν υπάρχει Θεός, αλλά όλα έχουν ένα νόημα. Υπάρχει συνείδηση.

Απ’ όσο ξέρω ζεις μακριά από αστικό κέντρο, μακριά από τεχνολογία και…

Έ όχι, έχω Ιnternet σπίτι μου

Δεν έχεις τηλεόραση…

Τηλεόραση δεν είχα ποτέ, ούτε τη δεκαετία του ‘90

…μακριά από τον κόσμο, κοντά στον εαυτό σου;

Αισθάνομαι ότι κατά εποχές πρέπει να τραβιέμαι μακριά από τον κόσμο για να τον νιώθω πιο κοντά μου, να έχω κάτι να πω όταν γυρίσω. Ζω στον κόσμο, δεν ζω εκτός κόσμου. Χρειάζομαι απλά εποχές απομόνωσης για να φιλτράρω και εγώ όλες αυτές τις εμπειρίες, τις επαφές μου, τις σχέσεις μου, την τέχνη. Όταν ξαναγυρίσω να έχω κάτι να πω και να έχει ουσία. Η σχέση μου με τον κόσμο με ενδιαφέρει όχι να φύγω από τον κόσμο.

H οικογένεια είναι συμβιβασμός;

Νομίζω είναι η πηγή πάντων των κακών. Λυπάμαι, άλλα έτσι όπως έχει στηθεί, είναι ένας τρόπος να εκβιάζονται οι άνθρωποι για τα παιδιά τους, να μένουν πάντα πίσω, να είναι δειλοί, να μην τολμούν να κάνουν καινούριες κοινωνίες, γιατί πάντα θα υπάρχουν τα παιδάκια που δεν πρέπει να χάσουν τη χρονιά στο σχολείο ή αυτά που υποτίθεται ότι έχουν κερδηθεί. Η οικογένεια είναι ένας προβληματικός πυρήνας.

Όταν ο «συμβιβασμός» όμως είναι απόρροια του «Ακούω την Αγάπη»;

Να βρούμε άλλους τρόπους να την στήσουμε. Δεν είμαι εναντίον της οικογένειας, αλλά ας στηθεί κάπως αλλιώς.


Κατεβαίνοντας από το stage σήμερα, μετά από άλλο ένα live, ποια σκέψη θα σε ικανοποιούσε;

Ότι ήταν άλλο ένα live, γιατί μας συμβαίνει συχνά, που αισθανθήκαμε το «ρεύμα». Με κάποια άτομα επικοινωνήσαμε. Ενωθήκαμε με πεντακόσιους, χίλιους, όσους…

Κατεβαίνοντας από το stage της ζωής ποια είναι η τελευταία σκέψη που θα ήθελες να κάνεις;

Έχει γούστο να ξαναρχίσει;

Ο Γιάννης ανέβηκε τα σκαλιά του stage και η συναυλία ξεκίνησε. Ο κόσμος από κάτω ζητωκραύγαζε με τα χέρια ψηλά. Οι φωνές έγιναν μία. Όπως κάθε φορά. Τί τον κρατάει εκεί ψηλά όλα αυτά τα χρόνια; Η μουσική ευφυΐα, η δύναμη και η αμεσότητα του στίχου, η ενέργεια και το πάθος της ερμηνείας; Νομίζω πάνω απ’ όλα η συνέπεια. Το ότι στάθηκε απέναντι χωρίς να υπολογίζει το τίμημα, χωρίς ενδοιασμούς και χωρίς εκπτώσεις. Χαρούμενα ανεβαίνοντας την γελαστή ανηφόρα…

Κωστής Αθηναίος
tinosecret.gr

Γιάννης Αγγελάκας, Ιούλιος 2017 Τήνος

Tinosecret

info@tinosecret.gr

You dont have permission to register

Password reset link will be sent to your email