Πώς είναι η Ζωή; O Δημήτρης Αντωνίου μας το απάντησε στην Τήνο
Την Πέμπτη το μεσημέρι, ο σχεδόν οχτάχρονος γιος μου επέστρεψε από το σχολείο και καθίσαμε για φαγητό. Γνωρίζοντας ότι ήταν η μέρα που ο Δημήτρης τους είχε μιλήσει στο Δημοτικό, τον ρώτησα αν έγινε τίποτα στο σχολείο και εκείνος σχεδόν δεν απάντησε. Το βράδυ ξαπλωμένος στο κρεβάτι του, λίγο πριν κοιμηθεί, άρχισε από μόνος του να εξιστορεί με ενδιαφέρον τη συνάντησή τους με τον Δημήτρη και ξύπνησε με την επιθυμία να διαβάσει για δεύτερη φορά το κόμικ που ο Δημήτρης τούς χάρισε. Ανήσυχοι -ως συνήθως- γονείς, μήπως είχε στριμωχτεί, μήπως το παιδικό του μυαλουδάκι δεν μπορούσε να διαχειριστεί όσα και οι μεγάλοι δεν μπορούμε ή αποφεύγουμε, τον ρωτήσαμε αν λυπήθηκε.
– «Ναι λυπήθηκα αλλά ο Δημήτρης είχε και πλάκα. Λυπήθηκα… όχι τον Δημήτρη…»
– «Τι έγινε με τον Δημήτρη;»
Ποιος είναι ο Δημήτρης Αντωνίου;
Το έμαθα δυο μέρες μετά, στο Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, σε μία από τις ομιλίες που έδωσε στην Τήνο και άκουσαν συνολικά 1.100 μαθητές (1.100 ευκαιρίες όπως λέει) στο νησί στα σχολεία που γύρισε. O Δημήτρης Αντωνίου ήταν ένα παιδί που στα δεκαέξι του γυρνούσε και εκείνο ένα μεσημέρι από το σχολείο του, παρέα με δυο φίλους. Ενώ προχωρούσαν αμέριμνα συζητώντας το τι θα έκαναν την επόμενη ημέρα, ο φουριόζος οδηγός πίσω τους, έχασε τον έλεγχο του αυτοκινήτου του, ανέβηκε το πεζοδρόμιο και παρέσυρε τα τρία παιδιά. Τα δύο γλύτωσαν με μικρότερα τραύματα, ο Δημήτρης πάλι όχι. Σοβαρό τραύμα στη σπονδυλική στήλη, τετραπληγία, ακρωτηριασμένο χέρι, 4 μήνες σε κώμα, πολλαπλές εγχειρήσεις, 3,5 συνεχή χρόνια σε νοσοκομεία της Ελλάδας και του εξωτερικού, ήταν ο απολογισμός της «γκαζιάς» κάποιου.
Σήμερα, στα 33 του χρόνια, ένας άλλος απολογισμός συμπληρώνεται κάθε μέρα. Πτυχίο φυσικής στο Α.Π.Θ., μεταπτυχιακό στα οικονομικά, συγγραφή τριών βιβλίων, συγγραφή-σκηνοθεσία-υποκριτική σε θεατρικά, ακτιβισμός ΑμεΑ, εθελοντισμός, παράδοση σεμιναρίων αυτοβελτίωσης , blogging, graffiti (γιατί η ζωή θέλει χρώμα) και πολλά άλλα που θα σε κάνουν να ντραπείς την άλλη φορά που θα πεις για κάτι «Δεν μπορώ». Παράλληλα, επισκέπτεται διαδοχικά σχολεία σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, μιλάει με τα παιδιά και τους μοιράζει το κόμικ που έφτιαξε για να τους περάσει το μήνυμα στη δική τους γλώσσα: «Λέμε STOP στην οδηγική ανασφάλεια». Στο πλαίσιο αυτό και η ομιλία του Σαββάτου.
Kinder Έκπληξη!
«Πόσοι από εσάς πιστεύουν ότι τίποτα δεν γίνεται τυχαία; Παρακαλώ σηκώστε το χέρι.» Ήταν τα πρώτα λόγια του Δημήτρη στην αίθουσα. Οι περισσότεροι το σήκωσαν ενώ αρκετοί το ανεβοκατέβαζαν. Ήμουν σε αυτούς που το σήκωσαν αυθόρμητα. Τον παρατηρούσα ώρα πριν. Δεν μπορεί παρά να γίνονται όλα για κάποιον λόγο. Δεν γίνεται αλλιώς. Δεν υπάρχει περίπτωση. Ασφάλεια της σκέψης; Πίστη; Άρνηση αποδοχής; Ελπίδα; Όπως θέλεις πες το. Το σήκωσα με τη μία. Λίγο πιο μετά ο χαμογελαστός ομιλητής, μας είπε μια ιστορία του.
Μόλις είχε συνέλθει στο νοσοκομείο και μπορούσε μετά από πολύ καιρό να δεχτεί επισκέψεις αλλά και να φάει. Συγγενείς, φίλοι, κόσμος πολύς περίμενε στην ουρά για τον δουν, να τού ευχηθούν, ενώ οι περισσότεροι τον ρωτούσαν αν υπήρχε κάτι συγκεκριμένο που θα ήθελε να του φέρουν για φαγητό (ίσως γιατί η προσφορά φαγητού είναι μια ένδειξη νοιαξίματος για τον άλλον). Η αλήθεια είναι πως υπήρχε. Ήθελε διακαώς μια σοκολάτα Kinder. To πρόβλημα ήταν ότι δεν μπορούσε να μιλήσει και οι επισκέπτες έπρεπε να το καταλάβουν διαβάζοντας τα χείλια του. Κάτι που δεν κατάφερε κανένας και έτσι άσχετα φαγητά και γλυκά έφθαναν το ένα μετά το άλλο. Εκείνος βαρέθηκε να προσπαθεί να εξηγήσει, απελπίστηκε και παραιτήθηκε από την επιθυμία του. Τις προηγούμενες μέρες είχε παρατηρήσει ανάμεσα στο πλήθος, έναν παππούλη που δεν κατάφερνε να φτάσει πρώτος στην ουρά, πριν το ολιγόλεπτο επισκεπτήριο τελειώσει. Του είχε κάνει εντύπωση γιατί δεν τον γνώριζε. Την ημέρα της παραίτησης τα κατάφερε και μπήκε στο δωμάτιο. Είπε πως καταγόταν από την Κρήτη και ταξίδεψε για να τον συναντήσει. Τα τελευταία του χρήματα τα ξόδεψε για τα εισιτήρια και του είχαν μείνει μόνο 2 ευρώ. «Με αυτά σου πήρα αυτό» του είπε και έβγαλε από την τσέπη μια σοκολάτα Kinder!
Σαφώς διατυπωμένη απάντηση στο αρχικό ερώτημα δεν υπήρξε από τον Δημήτρη. Ο καθένας απάντησε στον εαυτό του. Αυτό θα πει άλλωστε ελευθερία!
Κράνος Αγάπης και Ζώνη Ευγνωμοσύνης
Ακούγοντας έψαξα για λίγο ένα στατιστικό στο κινητό. Περίπου 1,19 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν στον κόσμο κάθε χρόνο από τροχαία ατυχήματα (δηλ. 3400/ημέρα, δηλ. στο 1 λεπτό που έψαχνα πέθαιναν σε διάφορα σημεία της Γης, 330 άτομα). Αυτά χωρίς να υπολογίσουμε παραλυσίες, σοβαρούς τραυματισμούς κτλ. Ειδικά για την Ελλάδα δεν έψαξα, σίγουρος για το ότι οι κακοτεχνίες, οι λακκούβες, η ελλιπής σήμανση, οι παραλείψεις και η «έλα μωρέ» οδηγική μας κουλτούρα, θα μας κατατάσσουν ψηλά στη λίστα αναλογικά με τον πληθυσμό μας. Αναρωτιόμουν τί μπορεί να πηγαίνει τόσο λάθος. Και μάλιστα χωρίς να υπάρχει κακή πρόθεση. Γιατί, με εξαίρεση ίσως κάποιων ακραίων συμπεριφορών (επιθετική οδήγηση, κόντρες, κτλ.) με αυτοκαταστροφική διάθεση, κανείς μας δεν πατάει παραπάνω το γκάζι, παραβιάζει το stop, περνάει το κόκκινο, πίνει δυο ποτά παραπάνω για να σκοτώσει, να αφήσει κάποιον παράλυτο, να στείλει τα παιδιά του στο νοσοκομείο ή να κάνει την τελευταία του βόλτα. 1.190.000! Που να υπήρχε και η πρόθεση;! Ίσως να φταίει η οδήγηση μας στον αυτόματο, μεταφορικά όχι κυριολεκτικά. Είναι και το αυτοκίνητο κομμάτι της ρουτίνας, γυρνάμε τη μίζα και πάμε, όπως πλένουμε το πρόσωπο ή πίνουμε νερό, μηχανικά. Χωρίς σκέψη, χωρίς συναίσθηση του τι κάνουμε. «Θα αργήσω στη δουλειά», «Δυο μπύρες ήπια, νερό είναι, είμαι μια χαρά», «Αφού δεν περνάει κανένας», «Δεν θα τη βάλω, δυο βήματα είναι» , «Δεν το βάζω καλοκαιριάτικα, θα σκάσω»… Όποιος είναι οδηγός και δεν έχει κάνει τουλάχιστον ένα από τα παραπάνω λέει ψέματα ή πρώτα έπαθε και μετά έμαθε. Γιατί νομίζουμε ότι δεν θα συμβεί σε εμάς. Γιατί; Γιατί όλα τα θεωρούμε δεδομένα. Γιατί έτσι μας βολεύει να πιστεύουμε. Μήπως το ίδιο δεν κάνουμε και για την ασθένεια ή για την αναπηρία; Απώθηση και τελικά αδιαφορία. Αν δούμε το τι τελικά κάνουμε για τους ανθρώπους που το χρειάζονται ή για το πιο απλό, την κατάσταση των δρόμων, πεζοδρομιών, υποδομών για ΑμεΑ, το βλέπουμε: Ελάχιστα. Ο Δημήτρης το έθεσε πιο σωστά σε άλλη διάσταση. «Δεν μπορεί να λες ότι αγαπάς τους άλλους που σε περιμένουν πίσω, τους δίπλα σου, τον κόσμο και να μην φοράς το κράνος. Είναι έλλειψη ευγνωμοσύνης στον Θεό, στη Φύση, στη Ζωή, σε ό,τι λες ότι πιστεύεις το να βγάζεις τη ζώνη. Είναι αχαριστία για όσα σου έχουν χαριστεί και επιμένεις να μην εκτιμάς.». Σκέψου το την επόμενη και κάθε φορά.
C’est la vie (Έτσι είναι η ζωή)!
Είναι η φράση με την οποία απάντησε ο ξένος γιατρός στη μητέρα του όταν τον ρώτησε πότε θα ξαναπερπατήσει ο Δημήτρης. Εκείνη ξέσπασε σε κλάματα, εκείνος συνειδητοποιούσε τι συνέβαινε. Είναι η φράση που έγινε η κοσμοθεωρία του και τη χτύπησε και τατουάζ, να μην την ξεχνάει στιγμή. «Η τύχη/μοίρα μπορεί να μας επιφυλάσσει διάφορα, εμείς όμως είμαστε αυτοί που θα επιλέξουμε εάν θα χαμογελάσουμε ή όχι, εάν θα πούμε μια καλή κουβέντα ή θα βρίσουμε, εάν θα ανυπομονούμε να αρχίσει μια καινούργια μέρα, ακόμη κι αν ξέρουμε πως θα είναι άλλη μια δύσκολη μέρα. Ο ένας δίνει δύναμη στον άλλον και όλοι μαζί δίνουμε δύναμη, χρώμα και χαρά στον τόπο μας και στους γύρω μας». Σε μια σελίδα του κόμικ η πατερίτσα, το καροτσάκι, το αμαξίδιο επιτίθενται στο αυτοκίνητο θεωρώντας το από παρεξήγηση υπεύθυνο για όσα συνέβησαν στον Δημήτρη, μέχρι να καταλάβουν ότι προκλήθηκαν αποκλειστικά από την απερισκεψία του οδηγού. Ταυτόχρονα τα βάζουν και με τον εαυτό τους που δεν κατάφεραν να τον κρατήσουν όρθιο. Τι τον κράτησε όρθιο; Οι φίλοι του και ο άνθρωπος της ζωής του, η Βάσια, που είναι πάντα δίπλα του και που της έχει υποσχεθεί 66 ακόμα χρόνια συμπόρευσης.
Ποιος είναι ανάπηρος;
Στα πέντε λεπτά που τον ακούς δεν βλέπεις πια καμιά σωματική ιδιαιτερότητα και ξεχνάς τα προβλήματα υγείας του. Αν κάποιον λυπάσαι είναι τον εαυτό σου. «Γιατί αναπηρία δεν είναι μόνο να μην έχεις χέρια ή πόδια, ή να μην ακούς ή να μη βλέπεις. Αναπηρία είναι επίσης να μην μπορείς να σκεφτείς καθαρά, αναπηρία είναι να βλέπεις όλη μέρα τηλεόραση και να φοβάσαι να βγεις απ’ το σπίτι σου, αναπηρία είναι να αγαπάς μόνο τον εαυτό σου, να μη βοηθάς ποτέ τον συνάνθρωπο σου, να είσαι άδικος και αχάριστος. Αυτά κι άλλα πολλά είναι αναπηρίες. ΕΜΕΙΣ λοιπόν διαλέγουμε τι είναι μειονέκτημα και τι πλεονέκτημα. Εμείς διαλέγουμε αν είμαστε ανάπηροι ή άλλος ένας άνθρωπος με προβλήματα υγείας που παρ ’όλα αυτά προσπαθεί, αγωνίζεται και στο τέλος της μέρας χαμογελάει…». Προς το τέλος της ομιλίας, μου ήρθε στο μυαλό ένα σημείο από το τελευταίο βιβλίο του Nick Cave που επικεντρώνεται στο πένθος του για τον αδικοχαμένο 15χρονο γιο του. Λέει λοιπόν κάπου ότι μέσα στην απόλυτη οδύνη, σε ασύλληπτα επίπεδα πόνου ένοιωσε ξαφνικά και εντελώς ακατανόητα μια απίστευτη ευτυχία και από τότε Ζει πραγματικά. Αυτό ένοιωσα και για τον Δημήτρη. Έζησε πόνο που οι υπόλοιποι δεν διανοούμαστε αλλά ίσως και ολοκλήρωση που δεν φανταζόμαστε. C’est la vie!
Έχω και σκάφος, πάμε μια βόλτα;
Αν είσαι σαν τον Δημήτρη και θέλεις να ταξιδέψεις σε νησί της Ελλάδας είναι μια καλή λύση. Γιατί αν έχεις την παράλογη απαίτηση να πάρεις το πλοίο της γραμμής και δεν το έχεις ψάξει, κινδυνεύεις να ταξιδέψεις, όπως ο Δημήτρης, με ένα από τα 80 πλοία που δεν διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές για ΑμεΑ και έτσι να απολαύσεις το ταξίδι σου στο γκαράζ. μαζί με τα Ι.Χ και τις νταλίκες. Τα ανταποδοτικά οφέλη (ένα σάντουιτς και όχι ένας, αλλά δύο, ανάμεικτοι χυμοί) μπορεί να μην αποτελούν και ισχυρό κίνητρο για να τα ξαναεπιλέξεις. Ευτυχώς, η επιστροφή του έγινε με πλοίο που διέθετε τα απαιτούμενα για να ταξιδέψει σαν άνθρωπος. Και ευτυχώς υπάρχουν ακόμα άνθρωποι και τα αντανακλαστικά εδώ στην Τήνο (φαντάζομαι και σε άλλες μικρές κοινωνίες) λειτουργούν ακόμα. Κατά την παραμονή στο νησί ο Δημήτρης πόσταρε: «Σήμερα έζησα μια από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές της ζωής μου… Μια σειρά από συμπτώσεις έφεραν ανθρώπους κοντά, που βάλθηκαν να πραγματοποιήσουν ένα από τα πιο τρελά μου όνειρα, να πάω βόλτα με σκάφος και να έρθω ακόμα πιο κοντά με την θάλασσα. Θα μου πει κάποιος “σιγά το όνειρο” αλλά δε θα συμφωνήσω, γιατί υπήρχαν δυσκολίες που έπρεπε να ξεπεραστούν που μου το έκαναν τόσο δύσκολο όλα αυτά τα χρόνια. Ήρθε όμως η ώρα να το ζήσω και θέλω να πιστεύω ότι θα το θυμάμαι για πάντα αλλά και ότι θα μου δώσει δύναμη να κυνηγήσω και αλλά όνειρα στο προσεχές μέλλον. Εγώ στο νησί ήρθα κυρίως να προσφέρω και να δώσω, αλλά οι άνθρωποι της Τήνου με αγκάλιασαν σαν δικό τους άνθρωπο και μου χάρισαν αγάπη, ελευθερία και όνειρα. Έπεται και συνέχεια…».
Την Παρασκευή, την προηγούμενη της ομιλίας βρέθηκα στο αυτοκίνητο με τους δυο γιους να επιστρέφουμε το βράδυ σπίτι. Ο μικρός αποκοιμήθηκε και έγειρε στο καρεκλάκι του. Ζήτησα από τον μεγάλο (τον οχτάχρονο – εκείνον που είχε ακούσει την ομιλία στο σχολείο την προηγούμενη), να τον ανασηκώσει στο καθισματάκι, πράγμα που απαιτούσε να λύσει μισό λεπτό τη ζώνη από το δικό του γιατί δεν τον έφτανε. Δεν το σκέφτηκα. Μου είπε να σταματήσω και να το κάνω εγώ γιατί δεν θα λύσει τη ζώνη του, επιτακτικά και με αυστηρό ύφος. Σα να ήταν εκείνος ο μπαμπάς μου που με μάλωνε για το καλό μου. Την επόμενη άκουσα και εγώ την ομιλία, το συνδύασα και πήρα την απάντηση για όσα δεν μου είχε απαντήσει. «Τι έγινε με τον Δημήτρη;». Αφού στην πράξη η απάντηση του παιδιού δεν ήταν «Και τι έγινε;», όντως κάτι έγινε Δημήτρη… Κάτι καλό!
Κωστής Αθηναίος
tinosecret.gr
Υ.Γ. προς του συντοπίτες Τηνιακούς: Ο Δημήτρης Αντωνίου βρήκε τον δρόμο, όσο δύσκολο και αν είναι με δύο μόνο ράμπες στη Χώρα, ανέβηκε την ανηφόρα του δρόμου της Παναγίας και έφτασε στο δημαρχείο όπου μπροστά στους αποσβολωμένους δημοτικούς υπαλλήλους αιτήθηκε και ξεκίνησε τη διαδικασία για να κατασκευαστούν οι απαιτούμενες ράμπες. Να το παρακολουθούμε, μην το ξεχάσουμε, εεε;
Περισσότερα για τον Δημήτρη θα βρείτε στο blog του: https://dimitrisantoniou.gr/
