Background Image

Οθωμανική Περίοδος

Η ιστορία της Τήνου: Οθωμανική Περίοδος

Στα 1715 η Τήνος ήταν πλέον η τελευταία μόνιμη κτήση στο Αιγαίο που είχε απομείνει στην κουρασμένη Γαληνοτάτη Δημοκρατία από την πάλαι ποτέ θαλασσοκρατία της. Στις 5 Ιουνίου 1715, στα πλαίσια της εκστρατείας του οθωμανικού στόλου για την ανακατάληψη του Μοριά, ισχυρή στρατιωτική δύναμη αποβιβάζεται στην Τήνο και πολιορκεί το Κάστρο. Η ελλιπής φρουρά (50 άνδρες),οι ξεπερασμένες αμυντικές εγκαταστάσεις και ο απαρχαιωμένος εξοπλισμός (από τα 35 πυροβόλα μόνο τα 15 λειτουργούσαν), αλλά και η ίδια η κόπωση του πληθυσμού από την πολύχρονη οθωμανική απειλή, λειτούργησαν καταλυτικά στην απόφαση του Βενετού διοικητή, Bernardo Baldi, για την παράδοση του Κάστρου στον Οθωμανό ναύαρχο, Τζανούμ Πασά. Μετά την παράδοση, η Βενετική φρουρά και διοίκηση αποχώρησε με τιμές, οι πολιορκημένοι κάτοικοι γύρισαν ειρηνικά στα χωριά τους και ο οθωμανικός στόλος αποχώρησε από το νησί μετά από 15 μέρες παραμονής, αφού πρώτα ανατίναξε ολοσχερώς το Κάστρο για να μη μπορεί να ανακαταληφθεί από τους πρώην κυρίους του. Η επίσημη παράδοση της Τήνου στην Οθωμανική αυτοκρατορία θα γίνει τελικά το 1718, με τη συνθήκη του Πασσάροβιτς. Οι 800 περίπου κάτοικοι της καστροπολιτείας αποσύρονται μετά την καταστροφή, αρχικά στο Προάστιό του (Sobborgo- από όπου και το σημερινό όνομα της περιοχής), αλλά γρήγορα και αυτό θα χάσει τη σημασία του προς όφελος του αναπτυσσόμενου λιμένα του Αγίου Νικολάου, της σημερινής Χώρας, που θα γίνει μέσα στην επόμενη δεκαετία το νέο διοικητικό και οικονομικό κέντρο του νησιού.

Η ένταξη της στην οθωμανική επικράτεια θα βγάλει την Τήνο από την ιδιότυπη οικονομική απομόνωση της τελευταίας βενετικής περιόδου (εμπόριο κυρίως με τη Δύση) και θα δώσει την ευκαιρία στο ανθρώπινο δυναμικό της, που ενισχύθηκε και από σημαντικό αριθμό επήλυδων κυρίως από την Κρήτη, να αναδείξει το νησί σε εμπορικό κέντρο του Αιγαίου. Στη νέα πραγματικότητα που θα διαμορφωθεί τον 18οαιώνα, η Τήνος θα γνωρίσει οικονομική ανάπτυξη και ευημερία. Νέοι θεσμοί κοινοτικής αυτοδιοίκησης παγιώνονται, το διαμετακομιστικό εµπόριο και η βιοτεχνική παραγωγή (με σημαντικότερη τη σηροτροφία και την παραγωγή μεταξιού) αναπτύσσονται, ενώ και η μαρμαροτεχνία κυρίως στην Έξω Μεριά γνωρίζει άνθηση, µε εργαστήρια Τηνιακών τεχνιτών να περιοδεύουν χτίζοντας θαυμάσια καμπαναριά και τέμπλα σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο, τη Μικρασία και τη Βαλκανική. Μέχρι και το ξέσπασμα της ελληνικής επανάστασης, η Τήνος θα γνωρίσει μια παρατεταμένη περίοδο ειρήνης (που διακόπτεται μόνο με τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο της δεκαετίας 1870), κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι η οικιστική και οικονομική ανάπτυξη της νέας πρωτεύουσας αλλά και πολλών χωριών, η άνθηση του εξωτερικού εμπορίου και η γενικότερη κινητικότητα του πληθυσμού. Μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα, στη Χώρα του Αγίου Νικολάου όπως λεγόταν τότε, λειτουργούσαν πλέον 30 εμπορικοί οίκοι με διασυνδέσεις στο εξωτερικό, και όλα τα μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη διέθεταν μόνιμους υποπρόξενους/εμπορικούς αντιπροσώπους στο νησί!

Στον ξεσηκωμό του 1821, η Τήνος θα συμμετάσχει ενεργά με την επαναστατική σημαία να υψώνεται -για πρώτη φορά σε όλες τις Κυκλάδες- στις 31 Μαρτίου στον Πάνορμο και τα τηνιακά πληρώματα να επανδρώνουν με ηρωισμό τα Υδραίικα και Σπετσιώτικα πολεμικά πλοία που λαμβάνουν μέρος στον Αγώνα. Στις 30 Ιανουαρίου 1823, και ενώ μαίνεται ο επαναστατικός πόλεμος, ανευρίσκεται από τον τηνιακό λαό η εικόνα του ευαγγελισμού της Θεοτόκου, ευαγγελίσασα Ελλάδος ελευθερίαν. Η μετά από οράµατα της µοναχής Πελαγίας, εύρεση της αρχαίας εικόνας, θα θεωρηθεί αμέσως θεϊκός οιωνός από τους επαναστατημένους Ρωμηούς, και πολλοί οπλαρχηγοί θα σπεύσουν να προσκυνήσουν στο νησί. Έτσι θα ξεκινήσει η θαυμαστή περιπέτεια που θα καταστήσει σε λίγα μόλις χρόνια το νησί ως το μεγαλύτερο προσκύνηµα της Ορθοδοξίας στην Ελλάδα, με το Ναό της Μεγαλόχαρης να λαμβάνει το χαρακτήρα «Ευαγούς Ιδρύματος» με ευρεία και πλούσια κοινωνική και φιλανθρωπική δράση στα επόμενα χρόνια.

Άρθρο: Νίκος Μπαλής

Tinosecret

info@tinosecret.gr

You dont have permission to register

Password reset link will be sent to your email